Τετάρτη 15 Δεκεμβρίου 2010

Ηλεκτρικό Αυτοκίνητο: Μύθος η Πραγματικότητα

Είναι αλήθεια ότι αυτό το μικρό θαύμα του 21ου αιώνα που ονομάζεται ηλεκτρικό αυτοκίνητο θα εξαλείψει επιτέλους την μόλυνση στις μεγαλουπόλεις.


Ωστόσο το στοίχημα είναι πολύ μεγάλο γιατί από τη μία είναι ένα καθαρό αυτοκίνητο από την άλλη είναι το αυτοκίνητο του μέλλοντος με αποτέλεσμα κάθε υπεύθυνη πολιτική η οποία προωθεί την οικολογία να κάνει «τα γλυκά μάτια» σε αυτή τη χίμαιρα της σύγχρονης εποχής. 
Πιο συγκεκριμένα ο ίδιος ο Πρόεδρος Ομπάμα ανακοίνωσε ένα μεγάλο σχέδιο ανάπτυξης 2,1 δισεκατομμυρίων δολαρίων, προκειμένου να παρακινήσει την αμερικανική αυτοκινητιστική βιομηχανία να προχωρήσει στην παραγωγή ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Από την άλλη μεριά οι Ευρωπαίοι προσπαθούν με τις δικές τους δυνάμεις να «βάλουν» στην ζωή τους το ηλεκτρικό αυτοκίνητο. Η πόλη του Παρισιού, κάνοντας ακόμη ένα πρωτοπόρο βήμα μετά την μεγάλη επιτυχία του «Velib», της ελεύθερης υπηρεσίας ποδηλάτου στη γαλλική πρωτεύουσα, πρόκειται να διαθέσει 3.000 εξολοκλήρου ηλεκτρικά αυτοκίνητα «Autolib», το αντίστοιχο τετράτροχο του «Velib», τα οποία θα δοθούν στην κυκλοφορία στο τέλος του 2010. Στην Γερμανία μια εκατοντάδα Smart «emobility» ήδη οργώνουν τους δρόμους του Βερολίνου. Παρόλα αυτά η πραγματικότητα είναι πιο πολύπλοκη από την απλούστευση. Ας κάνουμε όμως μια ιστορική αναδρομή. Ο ηλεκτρικός κινητήρας δεν αποτελεί καινοτομία. Από τα τέλη του 18ου αιώνα οι μηχανικοί έσπευσαν να εγκαταστήσουν ηλεκτρικό κινητήρα σε 4 τροχούς. Στις αρχές του 20ου αιώνα κυκλοφορούσαν ήδη περισσότερα από 40.000 αυτοκίνητα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Πάνω από το ένα τρίτο των αυτοκινήτων σε κυκλοφορία ήταν ηλεκτρικά το 1900, ενώ τα υπόλοιπα ήταν είτε βενζινοκίνητα είτε ατμοκίνητα. Τα συγκεκριμένα αυτοκίνητα είχαν αυτονομία μόλις δεκάδων χιλιομέτρων και μειονεκτούσαν ιδιαίτερα λόγω των μπαταριών μόλυβδου, οι οποίες ήταν μικρής διάρκειας. Το 1912 ενώ η παραγωγή των ηλεκτρικών αυτοκινήτων βρίσκεται στο απόγειο της οι θερμικοί κινητήρες (και ιδιαίτερα η εμφάνιση του μοντέλου Τ της Ford μετά το 1908) ανατρέπουν γρήγορα την αγορά του αυτοκινήτου. Έλλειψη αυτονομίας, πολύ χαμηλή ταχύτητα από τη μια, μεγάλη διαθεσιμότητα πετρελαίου σε καλή τιμή από την άλλη είναι οι παράγοντες που οδήγησαν στην παρακμή του ηλεκτρικού αυτοκινήτου. Η μεγάλη τεχνολογική πρόοδος που μας επέτρεψε να επανεξετάσουμε το ηλεκτρικό όχημα οφείλεται στις μπαταρίες. Εμπνευσμένες από τις μπαταρίες των κινητών τηλεφώνων, οι νέες μπαταρίες με ιόντα λιθίου παρουσιάζουν πολλά και σημαντικά πλεονεκτήματα σε σχέση με τις κλασικές μπαταρίες μόλυβδου. Είναι πιο ελαφριές, λιγότερο ογκώδεις, ενώ η αυτονομία τους επιτρέπει στο όχημα να κινηθεί έως και 200 χιλιόμετρα χωρίς να χρειαστεί επαναφόρτιση. Το σημαντικότερο μάλιστα είναι ότι ο χρόνος φόρτισης έχει ελαχιστοποιηθεί. Όλα αυτά κάνουν τόσο αξιόπιστα τα 100% ηλεκτρικά αυτοκίνητα που κάποιοι κατασκευαστές απευθείας το μεγάλο βήμα χωρίς να περάσουν ούτε καν από το στάδιο του υβριδικού. 

Πρέπει να επισημανθεί όμως ο εξής παράγοντας που είναι πολύ σημαντικός όσο αφορά τα ηλεκτρικά οχήματα. Η χρήση τέτοιων αυτοκινήτων μειώνει μόνο τοπικά η μόλυνση. Ταυτόχρονα η κατασκευή του ίδιου του αυτοκινήτου όπως και η ανάγκη μαζικής κατασκευής της μπαταρίας ιόντων λιθίου προκαλεί τόσα προβλήματα όσα και η τοπική μόλυνση. Επιπλέον πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ότι ο ηλεκτρισμός δεν πηγάζει μόνο από την πρίζα. Η παραγωγή του ηλεκτρισμού σήμερα βρίσκεται στην καρδιά του προβλήματος γιατί η παγκόσμια παραγωγή ηλεκτρισμού γίνεται σε γενικές γραμμές κατά 40% με άνθρακα, κατά 20% με φυσικό αέριο, κατά 15% με πυρηνική ενέργεια, κατά 15% με υδροηλεκτρικά φράγματα, κατά 5% με προϊόντα πετρελαίου και μόνο ένα ποσοστό μικρότερο του 2% με αιολική ενέργεια και φωτοβολταικά Το θέμα είναι ότι όλα θα πήγαιναν καλά αν οι ηλεκτρικές δυνατότητες προέρχονταν κυρίως από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Αν όμως ο ηλεκτρισμός παράγεται κυρίως από τη με τη χρήση άνθρακα, πετρελαίου ή φυσικού αερίου (το οποίο συμβαίνει σχεδόν παντού στην Ευρώπη εκτός από την Γαλλία- πυρηνική ενέργεια), τότε οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής του ηλεκτρικού αυτοκινήτου, είναι της ίδιας τάξης με αυτές που παράγουν σήμερα οι θερμικοί κινητήρες λόγω της κατανάλωσης πετρελαίου ή βενζίνης. 

Γι’ αυτό το λόγο σβήνει κάθε ελπίδα να δούμε σύντομα να κυκλοφορούν μαζικά ηλεκτρικά οχήματα στους δρόμους μας. Προς το παρόν το ηλεκτρικό αυτοκίνητο είναι μια γιγαντιαία επικοινωνιακή καμπάνια που το αποτέλεσμα της δεν είναι η μείωση των εκπομπών αερίων που επιβαρύνουν το περιβάλλον αλλά η αύξηση των δημόσιων χρηματοδοτήσεων των κατασκευαστών αυτοκινήτων.