Πίσω από κάθε τραγούδι κρύβεται μια ιστορία αληθινή ή φανταστική, της καρδιάς ή του μυαλού. Όπως και να 'χει είναι σχεδόν μαγικό να ανακαλύπτεις κάθε φορά τι ενέπνευσε το στιχουργό και τον μουσικό να συνθέσουν ένα κομμάτι που αργότερα στοίχειωσε τη σκέψη όλου του κόσμου. Μια τέτοια περίπτωση είναι το αξεπέραστο κομμάτι των Deep Purple «Smoke on the water».Το τραγούδι κυκλοφόρησε το 1972 στο άλμπουμ των Deep Purple «Machine Head» και από τότε γρήγορα σκαρφάλωσε στο ΤΟΡ-10 του billboard. Όλοι έχουμε μουρμουρίσει την μουσική του, αλλά λίγοι ξέρουν ότι τα λόγια του αναφέρονται σε μια αληθινή ιστορία που ήταν και η αιτία για τη δημιουργία αυτού του ιστορικού πλέον τραγουδιού της ροκ.
Όλα ξεκίνησαν όταν οι Deep Purple πήγαν στο Μοντρέ της Ελβετίας για να ηχογραφήσουν το νέο τους άλμπουμ. Μαζί τους είχαν ένα κινητό στούντιο ηχογράφησης, το οποίο είχαν δανειστεί από τους Rolling Stones, και πολλές ιδέες για τραγούδια.
Ένα βράδυ πριν την έναρξη της ηχογράφησης, το ημερολόγιο έδειχνε 4 Δεκεμβρίου 1971 και οι Deep Purple βρίσκονταν στο ξενοδοχείο τους ενώ απέναντι, στο Καζίνο του Μοντρέ έδινε συναυλία ο Φρανκ Ζάππα με το συγκρότημά του Mothers of Invention. Το πλήθος είχε ζεσταθεί για τα καλά και όταν ο Ντον Πρέστον σολάριζε με το σινθεζάιρ του στη μέση του «King Kong», κάποιος από τους θεατές εκτόξευσε ένα βεγγαλικό. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα η οροφή της αίθουσας να πιάσει αμέσως φωτιά και ο κόσμος να διαλυθεί πανικόβλητος. Οι εγκαταστάσεις και ο μουσικός εξοπλισμός του Ζάππα και του συγκροτήματος καταστράφηκαν ολοσχερώς ενώ ευτυχώς δεν υπήρξαν θύματα παρά κάποιοι ελαφρά τραυματισμένοι.
Το γεγονός αυτό το έβλεπαν σε όλο του το...μεγαλείο οι Deep Purple από το παράθυρο του δωματίου τους. Ο καπνός ανέβαινε πάνω από τη λίμνη Γενεύη που χώριζε το ξενοδοχείο από το καζίνο και αυτό ήταν! Ο Ρίτσι Μπλάκμορ άρχισε να ψελλίζει μερικές από τις νότες του περιβόητου riff στην αρχή του τραγουδιού, που αποτελεί το όνειρο όλων των κιθαρίστων. Ο τίτλος βρέθηκε λίγες μέρες μετά, όταν ο μπασίστας Ρότζερ Γκλόβερ ξύπνησε από ένα όνειρο και ήξερε ότι το τραγούδι θα πρέπει να ονομαστεί «Smoke on the water».
Όταν με την καταστροφή του Καζίνο, το συγκρότημα αναγκάστηκε να βρει άλλο χώρο για να κάνει την ηχογράφηση, εγκαταστάθηκαν σε ένα τοπικό θέατρο. Μόλις όμως ξεκίνησαν να κάνουν πρόβες στο «Smoke on the water» (το οποίο ακόμα ονομαζόταν Title no1), οι γείτονες ενοχλήθηκαν και κάλεσαν την αστυνομία που απαγόρεψε στους Deep Purple να παίξει άλλο εκεί. Η μουσική τελικά ολοκληρώθηκε, οι στίχοι γράφτηκαν και το τραγούδι ήταν έτοιμο. Ωστόσο θα πρέπει να τονίσουμε ότι το βασικό riff, το σόλο της κιθάρας στην αρχή του τραγουδιού, δεν είναι εξ ολοκλήρου πρωτότυπος μουσικός τόνος, όπως άλλωστε συμβαίνει και με άλλα τραγούδια των Deep Purple. Αρκετά παρόμοιο ήχο συναντάμε και στην αρχή του τραγουδιού «Maria Moita» του Κάρλος Λίρα το οποίο το τραγούδησε ο Αστρουντ Γκιλμπέρτο το 1965 στο άλμπουμ «Look at the rainbow».
Το συγκρότημα έγραψε αυτό το τραγούδι χωρίς να περιμένει να γίνει ιδιαίτερη επιτυχία. Όταν όμως το συμπεριέλαβαν στο δίσκο τους Machine Head, το «Smoke on the water» ξεχώρισε περισσότερο και από τα επτά τραγούδια του άλμπουμ που κυκλοφόρησε το 1972. Τον Μάιο του 1973 το τραγούδι κυκλοφόρησε και ως ξεχωριστό single το οποίο σύντομα έφτασε την 4η θέση στο billboard της Αμερικής.
Με μια πιο προσεκτική «ανάγνωση» των στίχων μπορούμε να βρεθούμε κι εμείς στο Μοντρέ την ώρα του γεγονότος. Το καζίνο είναι το «gambling house» (το σπίτι του τζόγου), αυτός που πετάει το βεγγαλικό είναι «some stupid with a flare gun» και ο «Funky Claude» είναι ο Κλοντ Νομπς, ο διευθυντής του Μοντρό Τζαζ Φέστιβαλ που έτρεχε να βοηθήσει τον κόσμο. «Τhe rolling truck stones thing» ή και «mobile» είναι το κινητό στούντιο ηχογράφησης των Rolling Stones που χρησιμοποίησαν για να ηχογραφήσουν το άλμπουμ τους...
Ό, τι κι αν περίμεναν οι Deep Purple,το «Smoke in the water» θεωρείται σήμερα ένα από τα εμβληματικότερα τραγούδια της ροκ μουσικής. Βρίσκεται στην 426η θέση του περιοδικού Rolling Stone με τα 500 καλύτερα τραγούδια όλων των εποχών και στην 12η θέση της λίστας του περιοδικού Q για τα σημαντικότερα κιθαριστικά κομμάτια. Στο Μοντρέ έχουν τιμήσει το τραγούδι με ένα μνημείο στις όχθες της λίμνης της Γενεύης, που περιλαμβάνει το όνομα του συγκροτήματος, τον τίτλο του τραγουδιού και το riff με νότες.
Το τραγούδι έχει μπει και στο Ρεκόρ Γκίνες καθώς το 1994, 1322 κιθαρίστες συγκεντρώθηκαν στο Βανκούβερ του Καναδά για να παίξουν το περιβόητο αυτό riff κατακτώντας έτσι αυτό το ρεκόρ. Όμως, το 2007, 1683 κιθαρίστες στο Κάνσας Σίτυ του Κεντάκι κατέρριψαν το ρεκόρ των προκατόχων τους όταν έπαιξαν όλοι μαζί μετά από πρόσκληση ραδιοφωνικού σταθμού.
Τελικά, αποδεικνύεται κάποιες φορές ότι η μουσική γράφει ιστορία όχι μόνο γιατί μένει στις μνήμες για πάντα αλλά γιατί καταγράφει ιστορικά γεγονότα. Όπως λέει και το τραγούδι στο τέλος «No matter what we get out of this, I know will never forget», αφού η ιστορία έγινε Ιστορία.<Οι στίχοι του τραγουδιού:
We all came out to Montreux
On the Lake Geneva shoreline
To make records with a mobile
We didn't have much time
Frank Zappa and the Mothers
Were at the best place around
But some stupid with a flare gun
Burned the place to the ground
Smoke on the water, a fire in the sky, smoke on the water
They burned down the gamblin' house,
It died with an awful sound
and Funky Claude was running in and out
Pulling kids out the ground
When it all was over
We had to find another place
But Swiss time was running out
It seemed that we would lose the race
Smoke on the water, a fire in the sky, smoke on the water
We ended up at the Grand Hotel
It was empty cold and bare
But with the Rolling truck Stones thing just outside
Making our music there
With a few red lights and a few old beds
We make a place to sweat
No matter what we get out of this
I know, I know we'll never forget
Smoke on the water, a fire in the sky ,smoke on the water
Making our music there
Few red lights and a few old beds
We made a place to sweat
No matter what we get out of this
I know, I know we'll never forget, now
Smoke on the water
A fire in the sky
Smoke on the water
