Την εκχώρηση του 40% των υφιστάμενων αλλά και των μελλοντικών λιγνιτικών μονάδων παραγωγής ρεύματος της ΔΕΗ επιβάλλει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην ελληνική κυβέρνηση, όπως προκύπτει από το πλήρες κείμενο της πρότασης που τέθηκε σε διαβούλευση, με πρωτοβουλία του επιτρόπου Ανταγωνισμού Χοακίν Αλμούνια....Το σχέδιο της ελληνικής κυβέρνησης που δόθηκε στη δημοσιότητα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το οποίο απέχει κατά πολύ από την εκδοχή που ανακοίνωσε η υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Τίνα Μπιρμπίλη, στην πραγματικότητα αποτελεί το οριστικό τέλος του 40% της λιγνιτικής παραγωγής για τη ΔΕΗ, αφού σε κάθε περίπτωση και ανεξαρτήτως του ποια θα είναι η πολύπλοκη διαδικασία που θα ακολουθηθεί, οι μονάδες της ΔΕΗ περνούν στην εκμετάλλευση τρίτων για όλο τον χρόνο ζωής τους. Μάλιστα στο σχέδιο της ελληνικής κυβέρνησης προβλέπεται σαφώς ότι στην περίπτωση που δεν ευοδωθούν τα περίπλοκα σχέδια ανταλλαγών, τότε θα πωληθούν δικαιώματα εκμετάλλευσης των παλαιών μονάδων της ΔΕΗ.
Αναλυτικά, το σχέδιο προβλέπει ότι:
Πρώτον: Η ΔΕΗ θα εκχωρήσει δικαιώματα εκμετάλλευσης επί των μονάδων καύσης λιγνίτη που πρόκειται να παραμείνουν σε λειτουργία μετά το 2020, μέσω Συμβάσεων Ανταλλαγής Ενέργειας. Τα δικαιώματα αυτά αφορούν ενέργεια ισχύος 457 MW, θα προέλθουν από τις μονάδες Μελίτη, ισχύος 289 MW με λειτουργική ζωή έως το 2040, Αγ. Δημήτριος 5, ισχύος 342 MW έως το 2040, Μεγαλόπολη 3 και 4, ισχύος 255 και 256 MW και με ζωή έως το 2025.
Τα δικαιώματα θα προέρχονται από το σύνολο της παραγωγής των μονάδων, η διαγωνιστική διαδικασία για τις συμφωνίες ανταλλαγής θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί μέσα στο 2011 και η ελληνική κυβέρνηση υποχρεούται να ενημερώσει για την εξέλιξη της υπόθεσης έως τις 30 Ιουνίου. Σε περίπτωση που η Επιτροπή κρίνει ότι δεν μπορεί να ολοκληρωθεί μέχρι την 1η Ιανουαρίου 2012 η διαγωνιστική διαδικασία, αυτή μπορεί να παραταθεί μέχρι την 1η Ιανουαρίου 2013.
Αξίζει να αναφερθεί ότι οι ανταλλαγές θα γίνουν επί τη βάση της αξίας και όχι της ενέργειας, γεγονός που σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς θα σημάνει απώλεια της τάξης του 1/3 της εγκατεστημένης ισχύος της ΔΕΗ, στην περίπτωση που για παράδειγμα η ανταλλαγή γίνει στην ιταλική αγορά.
Δεύτερον: Η ΔΕΗ θα εκχωρήσει δικαιώματα εκμετάλλευσης και στις μονάδες καύσης λιγνίτη, που πρόκειται να τεθούν εκτός λειτουργίας έως το 2020. Τα δικαιώματα αυτά αφορούν ενέργεια ισχύος 1.043 ΜW που μπορεί στη συνέχεια να συμπληρωθεί, ούτως ώστε να φτάσει στο όριο του 40%. Αξίζει να αναφερθεί ότι στη σχετική ανακοίνωση του Yπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας αναφερόταν ότι οι μεταβατικές αυτές συμβάσεις θα αφορούν εγκατεστημένη ισχύ 443 MW. Ωστόσο, όπως προκύπτει σαφώς από το αναλυτικό σχέδιο που δημοσιοποίησε η Κομισιόν, τα δικαιώματα για τα 443 MW προβλέπεται να έχουν διατεθεί από την 1η Απριλίου, επιπλέον 300 MW από την 1η Ιανουαρίου 2013 και ακόμη 300 MW από την 1η Ιανουαρίου 2014.
Τα μεταβατικά αυτά δικαιώματα αφορούν τις μονάδες: Aγιος Δημήτριος 1, 2, 3, 4, και 5, Αμύνταιο 1 και 2, Καρδία 1, 2, 3 και 4. Σε περίπτωση που οι μονάδες αυτές καθυστερήσουν να τεθούν εκτός λειτουργίας, όπως προβλέπει το σχετικό πρόγραμμα του ελληνικού Yπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειες, οι δικαιούχοι έχουν τη δυνατότητα να επεκτείνουν αντίστοιχα και τη διάρκεια των δικαιωμάτων τους.
Τρίτον: Οι ανταγωνιστές της ΔΕΗ θα έχουν το δικαίωμα να συμμετέχουν σε ποσοστό 40% σε νέες μονάδες καύσης λιγνίτη, όπως για παράδειγμα η σχεδιαζόμενη μονάδα της Πτολεμαΐδας, ισχύος 660 MW, για την οποία έχει ήδη προκηρυχθεί διαγωνισμός. Oπως φαίνεται, ο συγκεκριμένος διαγωνισμός θα παραμείνει ανοικτός για αρκετό χρονικό διάστημα ακόμη, και οπωσδήποτε έως ότου ξεκαθαρίσει το τοπίο.
