Σειρά παρατηρήσεων, αλλά και προτάσεων βελτίωσης του Ενιαίου Στρατηγικού Σχεδίου Υποδομών Μεταφορών Ευρύτερης Περιοχής Θεσσαλονίκης 2020 (master plan), που παρουσίασε το υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, καταθέτει σε γνωμοδότησή του το Περιφερειακό Τμήμα Βόρειας Ελλάδας του Συλλόγου Ελλήνων Μηχανικών Πολεοδομίας, Χωροταξίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης.Οι παρατηρήσεις εντάσσονται στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης που εξελίσσεται με επικεφαλής το Τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας. Κεντρικές προτάσεις των επιστημόνων είναι να ενισχυθούν και να πολλαπλασιαστούν τα μέσα μαζικής μεταφοράς, να εγκαταλειφθούν μεγαλεπήβολα σχέδια για έργα υποδομής (ζεύξη Θερμαϊκού) και να γίνουν πάρκινγκ στο ιστορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης.
Εναλλακτικές μορφές
«Το σχέδιο επικεντρώνεται σε βαριές, χρονοβόρες και κοστοβόρες υποδομές, που δε συνάδουν με τις παρούσες κοινωνικοοικονομικές συνθήκες και την τάση που παρατηρείται παγκοσμίως για μείωση των πωλήσεων αυτοκινήτων, στροφή προς εναλλακτικές μορφές μετακίνησης, μείωση της ζήτησης για προαστιακή κατοικία κ.λπ.», αναφέρει ο σύλλογος.
Οπως υπογράμμισε ο συντονιστής της ομάδας εργασίας που μελέτησε το master plan και διατύπωσε τις τελικές θέσεις του συλλόγου, Νίκος Κουτσομάρκος, «αντί να επιδιώκεται η μεγιστοποίηση της χρησιμοποίησης της υπάρχουσας χωρητικότητας των οδικών υποδομών και η υλοποίηση περιορισμένων αλλά υψηλής αποδοτικότητας παρεμβάσεων, δίνεται μεγαλύτερη έμφαση σε μια μεγάλης κλίμακας επέκταση των οδικών υποδομών με χαρακτήρα περιαστικών αυτοκινητόδρομων, στα πρότυπα περιοχών ραγδαίας προαστιοποίησης και αστικής εξάπλωσης, πρότυπα που πλέον βαδίζουν προς τη δύση τους. Επίσης, στα έργα προτεραιότητας μέσων σταθερής τροχιάς δεν αναδεικνύονται με σαφήνεια οι λύσεις μαζικής μετακίνησης χαμηλού κόστους αλλά υψηλής αποτελεσματικότητας, όπως συστήματα ελαφρού σιδηρόδρομου, έναντι των επεκτάσεων του μετρό».
Σε οργανωμένους χώρους
Αναφορικά με τη στάθμευση, ο εν λόγω σύλλογος τονίζει ότι θα πρέπει να εξεταστεί αν οι χώροι που προτείνονται και που υπάρχουν στην παλιά κυκλοφοριακή μελέτη προσφέρουν τα οφέλη που πρόσφεραν πριν από δέκα χρόνια. Επισημαίνει, δε, ότι «στο ιστορικό κέντρο, οι οργανωμένοι χώροι στάθμευσης (υπόγειοι ή πολυώροφοι) είναι απαραίτητοι, προκειμένου να αποδεσμευτεί κοινόχρηστος χώρος που καταλαμβάνεται από την παρόδια στάθμευση και να αποδοθεί στις ήπιες μορφές κυκλοφορίας ή να μετατραπεί σε χώρο πρασίνου. Η δημιουργία οργανωμένων χώρων στάθμευσης εντός του ιστορικού κέντρου μπορεί να συμβάλει και στη συγκράτηση της κατοικίας σε αυτό».
Οι προτεραιότητες στις δημόσιες συγκοινωνίες
Για τις δημόσιες συγκοινωνίες ο Σύλλογος Ελλήνων Μηχανικών Πολεοδομίας, Χωροταξίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης προτείνει τα εξής:
1. ΣΤΡΟΦΗ στα ποιοτικά συστήματα αστικών συγκοινωνιών (σύγχρονο τραμ – τροχιόδρομος, ελαφρύς σιδηρόδρομος, περιαστικός – προαστιακός σιδηρόδρομος).
2. Η «ΠΕΡΙΑΣΤΙΚΗ» και η «λοιπή περιοχή» της Θεσσαλονίκης να εξυπηρετηθούν με μέσα σταθερής τροχιάς.
3. Η ΠΑΡΑΘΑΛΑΣΣΙΑ χάραξη του μέσου σταθερής τροχιάς μεταξύ Καλαμαριάς – αεροδρομίου πρέπει να γίνει με αυστηρά περιβαλλοντικά κριτήρια και σε συμβατότητα με τον ολοκληρωμένο σχεδιασμό των παράκτιων περιοχών της ευρύτερης περιοχής της Θεσσαλονίκης.
4. ΝΑ ΔΟΘΕΙ έμφαση στον προαστιακό – περιφερειακό σιδηρόδρομο.
5. ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΗ συνδέσεων μεταξύ των σημαντικότερων πόλων της πόλης με μέσα μαζικής μεταφοράς ικανοποιητικού επιπέδου εξυπηρέτησης. Συνδυασμός πόλων με κόμβους συγκοινωνιών ή σταθμούς μετεπιβίβασης (π.χ. ΚΤΕΛ – Σιδηροδρομικός Σταθμός – Λιμάνι – Αεροδρόμιο, Πανεπιστήμια – ΤΕΙ, χώροι επαγγελματικής εγκατάστασης – ΒΕΠΕ – ΔΕΘ – ζώνη καινοτομίας – συγκεντρώσεις κτιρίων γραφείων, δημόσιες υπηρεσίες – νοσοκομεία, αγορές – εμπορικά κέντρα).
6. ΕΠΕΚΤΑΣΗ των μέσων σταθερής τροχιάς στα προάστια και στις προς πολεοδόμηση περιοχές, ταυτόχρονα με τον πολεοδομικό σχεδιασμό τους (όπως σε Κοπεγχάγη και Στοκχόλμη).
7. ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ της δημοτικής και διαδημοτικής συγκοινωνίας, με εξασφάλιση των δικτυακών συνδέσεων μεταξύ των διαφόρων πολεοδομικών κέντρων.
8. ΕΞΕΤΑΣΗ της δημιουργίας μέσου σταθερής τροχιάς προς Χαλκιδική παράλληλα με τη μελέτη διαπλάτυνσης της νέας εθνικής οδού Θεσσαλονίκης – Ν. Μουδανιών.
9. ΕΞΕΤΑΣΗ της δυνατότητας λειτουργίας του μετρό και επιφανειακά ως μοντέρνου τραμ, ώστε να μην απαιτείται ιδιαίτερη λωρίδα κυκλοφορίας.
10. ΒΕΛΤΙΩΣΗ του επιπέδου εξυπηρέτησης των λεωφορείων.
11. ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ στο σχεδιασμό των υποδομών και εναλλακτικών μέσων μετακινήσεων όπως διαδρόμων πεζής μετακίνησης και πεζόδρομων, ποδηλατόδρομων και υποδομών σημείων ενοικίασης – στάθμευσης ποδηλάτων, θαλάσσια συγκοινωνία και συνδέσεις με υπόλοιπα μέσα μετακίνησης.
12. ΚΙΝΗΤΡΑ στους πολίτες για τη χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς μέσω νέων υποδομών συστημάτων τιμολόγησης, όπως εφαρμογή συστήματος Smart Card.
